Gladiator (Võ sĩ giác đấu) là bộ phim sử thi của Mỹ phát hành năm 2000, do Ridley Scott đạo diễn, với sự tham gia của Russell Crowe, Joaquin Phoenix, Connie Nielsen…
Khi phát hành tại Bắc Mỹ vào tháng 5/2000, Gladiator trở thành phim có doanh thu cao trong thể loại phim sử thi, lịch sử. Bộ phim được đề cử và giành nhiều giải thưởng, đáng chú ý là 5 giải Oscar trong lễ trao giải Oscar lần thứ 73 bao gồm Phim hay nhất và Nam diễn viên chính xuất sắc cho Russell Crowe.
Nội dung phim xoay quanh một sự kiện không có thực trong lịch sử. Maximus Decimus Meridius là một danh tướng lẫy lừng của La Mã cổ đại, người đã có một chiến thắng quyết định, đánh đuổi bộ tộc man rợ người German ở Vindobona. Hoàng đế Marcus quyết định chọn Maximus làm người kế vị ngai vàng, dù ông đã có một người con trai.
Điều này làm Commodus, con trai Marcus, nổi giận. Hắn đã giết cha để chiếm ngôi rồi hãm hại gia đình Maximus. Từ một vị tướng tài ba của đế chế La Mã, Maximus bị bắt và biến thành món hàng cho các trận chiến đẫm máu. Trong tâm trí của Maximus, ý định duy nhất là sống sót và báo thù.
Đầu tiên, kịch bản của phim do David Franzoni, người đã viết cốt truyện đầu tiên thực hiện. Tuy nhiên, khi đạo diễn Ridley Scott được mời thực hiện bộ phim, ông không ưng ý bản thảo của David Franzoni và mời John Logan viết lại kịch bản theo ý mình. Logan đã thay đổi các tiểu tiết đầu tiên, quyết định cho gia đình Maximus bị giết chết để tăng động lực trả thù cho nhân vật chính. Trở thành một bộ phim sử thi nổi tiếng nhưng quá trình thực hiện Gladiator lại bê bối đến mức khó có thể tin nổi.
Trong hai tuần trước khi phim bấm máy, kịch bản của Gladiator vẫn chưa hoàn thành. Các diễn viên phàn nàn quá nhiều về kịch bản và William Nicholson được mời đến để sửa thêm.
“Chúng tôi không những hoàn thành nó mà bộ phim còn đoạt giải Oscar cho Phim hay nhất”, Russell Crowe chốt lại. Điều này dẫn đến một hệ quả là Gladiator phải vừa quay vừa viết kịch bản, chỉnh sửa nhiều lần với sự tham gia của cả đạo diễn, biên kịch và nam chính Russell Crowe. Nam diễn viên từng kể lại với BBC Radio về quá trình làm phim rằng mỗi ngày đạo diễn, biên kịch và diễn viên sẽ ngồi lại với nhau xem ngày mai họ sẽ quay cái gì. Russell Crowe gọi đây là cách làm phim ngu ngốc nhất và thậm chí có những ngày đoàn làm phim được nghỉ vì đơn giản họ không biết phải quay gì tiếp theo.
Ngay từ khởi đầu, Gladiator đã không được suôn sẻ nên không khó hiểu vì sao quá trình sản xuất bộ phim này lại gian nan như thế.
Đầu tiên phải kể đến mâu thuẫn gay gắt giữa đạo diễn Ridley Scott và nam chính Russell Crowe. Lý do là nam diễn viên cảm thấy kịch bản phim quá ngốc nghếch và vớ vẩn. Khi phải nói câu thoại “Ta sẽ ghi nhớ mối thù của mình dù ở kiếp này hay kiếp sau”, Russell Crowe đã nổi cơn tam bành. Anh cho rằng câu thoại này quá ngớ ngẩn và bắt đạo diễn phải thay đổi. Tất nhiên, Ridley Scott không chịu xuống nước và vẫn giữ nguyên nó trong phim. Khi bộ phim hoàn tất, Russell Crowe vẫn không thay đổi suy nghĩ của mình và còn châm chọc: “Câu thoại này siêu tệ nhưng vì tôi là một diễn viên xuất chúng nên nó mới nghe không đến nỗi nào”.
Russell Crowe còn không hài lòng với việc trả thù lao cho trợ lý của anh. Nửa đêm, nam diễn viên còn gọi điện thoại cho nhà sản xuất Lustig và đe dọa: “Tôi sẽ bóp chết ông”. Tội nghiệp ông Lustig lúc đó đã ở tuổi gần đất xa trời nên vô cùng hoảng hồn và phải cầu cứu đạo diễn Ridley Scott.
Thế vẫn còn chưa đủ xui với Gladiator. Nam diễn viên Oliver Reed, thủ vai Antonius Proximo, đã qua đời vì một cơn đau tim ngay khi đang quay phim. Kết quả là các nhân viên kỹ thuật phải dùng kỹ xảo để phục dựng hình ảnh của Oliver Reed, tiếp tục thực hiện những cảnh chưa được quay, chi phí cho việc này ước tính là 3,2 triệu USD cho hai phút lên hình. Gladiator là một phim sử thi hoành tráng, các cảnh chiến đấu trong phim đều đẫm máu và ấn tượng. Tuy nhiên, bộ phim xảy ra tai nạn khi hai thành viên trong đoàn không có việc gì làm vào giờ ăn trưa và quyết định đua xe ngựa. Kết quả, họ đã được đưa đi cấp cứu bằng trực thăng và phải phẫu thuật não. Xe ngựa bị lật dẫn đến tai nạn này.